ආදරය ද ?ආලය ද?

මං දන්නව. මේක දැකපු ගමන් දෙවරක් නොසිතා උඩින් පල්ලෙන් හරි උබල මේක කියවනව. මොකද උබලට ඒ ආදරය ගැන තියෙන ඇම්ම මටත් ඒ විදියටම තියෙනවා. ඒ කියන්නේ මේ "ආදරය" කියන එක උබටයි මටයි නැතිවම බැරි දෙයක් වෙලා. මොකද මමත් තරුණ වයසේ ඉන්න නිසා මමත් ඒ ගැන හොදටම දන්නවා.

ඒත් මේ ආදරය කියන්නෙ මොකක්ද කියන එක තවම හරියට නොදන්න පිරිසකුත් මේ අතර ඉන්නව. ඒ විතරක් නෙවෙයි මේ ආදරයයි ආලය යි පටලගත්තු අය තමයි ගොඩක්ම ඉන්නේ.

ආදරය එන්නෙ හදවතින්. ඒ ගැන තර්කයක් නෑ. ඒක උබයි මමයි දෙන්නම දන්නවා.

ඒත් මේ ආලය?

කෙටියෙන්ම කිව්වොත් ආදරය කරන එකෙක් කවදවත් තමන්ගෙ ආදරය කරන කෙල්ලව රූම් එකකට ගෙනියන්නෙ නෑ. ඒ කෙල්ලගෙ පතිවත කෙලසන්නෙ නෑ. හැබැයි රූපෙට පෙම් බදින පෙම්වතුන් මේක දන්නෙ නෑ. ඌට ඕනෙ තාවකාලික සැපක් එහෙමත් නැත්නම් අපේ වචනෙන් කියනවානං “පොඩි ආතල් එකක්” විතරයි.

උබ උබේ පොඩි ආතල් එක ගනී. අර කෙල්ලට මොකද වෙන්නේ කියලා උබ නිකන් වත් හිතුවද? අර ඉස්සර ආච්චිලා කියන්නා වගේ “කොල්ලව නාවලා ගෙට ගත්තම ඔක්කොම හරි ලු”. එතකොට උබේ අර පජාත ආතල් එකට අහුවුණු කෙල්ල? ඒකිට මොකද වෙන්නේ? උබ ඒකිව බදිනවද? අනේ පලයන් බං යන්න. උබ බදී... රෙද්ද... එකට මොකද උබත් අන්තිමට ඔක්කොම කරලා හොයන්නේ කන්‍යාවක් නේ!  

ඇයි බං එහෙම. උබලා උබලා ගැන විතරක් නෙවේ කෙල්ල ගැනත් හිතහන්. උබලට බදින්නේ නැතුව තනියම ඉන්න පුළුවන් ඒත් කෙල්ලෙක්ට අද සමාජයේ එහෙම තනියම ඉන්න පුලුවන්ද? ඒ නිසා කවදාවත් කෙල්ලව රූම් ගෙනියන්න එපා බං. උබල කවදවත් රූම් එකකට ගිහින් පවුලක් වෙන හැටි පැලෑන් කරන්නේ නෑනේ. හදවතින් ආදරය කරපන්. කෙල්ලගෙ හදවතට ආදරය කරපන්.

ලංකාව කියන්නෙ සදාචාරයක් ඇතුව සංස්කෘතියකට අනුව හැඩගැසුනු රටක්. ඒ සංස්කෘතිය ඇතුලෙ කෙල්ලෙක්ගෙ පතිවත කියන්නෙ ඒකිගෙ මුළු ආතමේම කියන්නත් පුළුවන්. ඒ ආත්මේ වනසන්න එපා බං. කිසි දවසක උබට හරියන එකක් නෑ. හදවතට තට්ටු කරල අහපන් මම මෙච්චර කාලයක් ආදරේ කලාද කියල.

කරපන් හොද රස්සවක්. හදපන් හොද ගෙයක්. උබට ඒකිට කන්න දෙන්න පුලුවන් දවසට එක්ක පලයන් මල් මාල දාල, දොලාවේ තියලා. අන්න ඒකටයි බං කියන්නේ ආදරය කියලා.

- මධුවා -

සල්ලි > මනුස්සකම ? පරාර්ථකාමීත්වය

ගණිතයේ “>” ලකුණ යොදන්නේ කට අරුණ පැත්ත වැඩියි කියන්න... ඒකයි මම ඒක පාවිච්චි කලේ... ඔය කියන සල්ලියි මනුස්සකමයි ඔහොම තිබ්බොත් ඔය ඉරි කෑල්ල ඔහොම නෙවේ කෙලින් වෙන්න තරම්ම සල්ලි  පැත්තට මිනිස්සු බරයි. මන් අහනවා “ඇයි ඒ?” උබලා කියයි “ඇයි අහන්නේ මනුස්ස කමෙන් මොනවද උබට හම්බ වෙන්නේ?”.... “මොකුත් නෑ...” “ඒත්  සල්ලි වලින්? හම්මෝ... යාන වාහනද, කෑම බීමද ඔක්කොම...” මම මෙහෙමත් අහන්නා... “ඔය සල්ලි වලට කෙළ වුනාම?” උබ නිහඩයි... සාධාරණයි...   

ලංකාව කියන්නේ ලෝකෙන්ම උතුන්ම රටක්... මගේ රට අනෙක් මොකට නැතත් එක දෙයකට නම්, නම තියපු රටක්... ඔයාලා කියයි “අපොයි ඔව් පේනවා... බදු වලින් ඉහලම රට, දුප්පතාගේ මඩියට නහුතෙටම කෙලවන රට...” පොඩියට කින්ඩි හිනාවකුත් දාලා “ඇත්ත ලෝකෙන්ම උතුම් රටක් තමා...”

නෑ... ඔය මොන දේ තිබුනත් අපේ රටේ මිනිස්සුන්ගේ එක ගතියක් තිබ්බා... අන්න ඒකට ඔය ඔක්කොම යටයි... දන්නවද ඒ මොකක්ද කියලා... ඒ තමයි ‘මනුස්සකම...’ ලංකාවේ මනුස්සයෙක්ගේ හිසේ කෙස් ගහේ ඉදන් පාදාන්තය දක්වා හැමතැනකම මේ මනුස්සකම පිරිලා තිබුනා... ඔව් අතීත කාලෙන්... ‘තිබුනා’ මොකද දැන් ඕකත් නැතිවෙන්නයි යන්නේ...

මම ලියන ඒවා කියවලා මට ප්‍රතිචාර දුන්න මගේ සහෘදයෝ ගොඩ දෙනෙක් කිව්වේ “මචන් උබ මොටිවේෂන් ඒවා ලියපන්... ඒවා තමා ඕනේ... උබ ඒවා එලට ලියනවා” කියලා... ඔව් බං මට ඒවා ලියන්න තිබ්බා මේ මිනිස්සුන්ගේ කිසිම අඩුපාඩුවක් නැත්නං, සමාජය බල්ලට දාන්නේ නැත්නං... ඇත්ත මට ලියන්න තිබ්බා... ඒ විතරක් ද, එහා පැත්තේ එකාට කෙල වුනත් කමක් නෑ මම මේක කරලා ගොඩයනවා සංකල්පය නොතිබුනා නම්... සත්තයි... මමත් මල් මල් ඒවා ලියලා දානවා... හිටගෙන ඉන්න අම්මට නැගිටලා බස් එකේ සීට් එක දෙන්න පස්ස ඉස්සෙන්නේ නැති උද්දච්ච එවුන් හිටියේ නැත්නං... ඇත්තමයි මමත් මල් මල් ඒවා ලියලා දානවා... ඒ විතරද ගොඩයන්න පන්දම් අල්ලලා ලෙචාලට අනිත් වුන් ගැන කුණු කතා කියන වුන් නැති වුනානන්, උබලා පල්ලා මම ලියන්නේ මල් මල් ඒවා තමා...

අපේ මිනිස්සු ඉස්සර ඔච්චර කුහක නෑ... අනිත් එකාවත් ගොඩ දාගෙන ගොඩ යනවා, වැඩිහිටියාට සලකනවා... දැන් වුන් කොච්චර අනිත් එකා ගැන හිතනවද කිව්වොත් ‘මම ගොඩ ගියාම ඇති... අනිකට මක් වුනත් කමක් නැති’ සංකල්පයේ ඉන්නේ... ඇයි බං එහෙම... අනිත් එකා ගොඩ ගියාම කමක් නෑනේ... ඉතින් මොකෝ... උබලටත් පිං නේ...

අපේ විශ්ව විද්‍යාලයේ තමයි ලොකුම පුස්තකාලය තියෙන්නේ... ඒකෙ එදා මෙදා තුර පල කරන ලද හැම පොතකම පිටපතක් තියෙනවා... ඇගයීම් ලියන්න අපිට අනිවාර්යයෙන් ඕකේ තියෙන පොත් සෑහෙන්න ගලපන්න වෙනවා...

කතාව මෙහෙමයි, දේශනයක් ඉවර වුනාම කට්ටියක් නිදහස්, තව කට්ටියකට ආයේ දේශනයක්... අර නිදහස් කට්ටිය ගිහින් ඇගයීමට ඕනේ පොත් ටික හොයා ගන්නවා... සමහරු ඕනේ ටික පිටපතක් නැත්නං පොටෝකොපියක් දාගෙන පොත තියලා යනවා... හැබැයි ඔක්කොම ඔහොම නෑ... සමහරු හිතනවා අපි මේක කලාම ඇති කියලා, එහෙම හිතලා සමහර වෙලාවට පොත තියලා යනවා හැබැයි අදාළ පොතේ කරුණු තියෙන පිටු ටික නෑ... මේක අපේ විශ්ව විද්‍යාලයට සීමා වෙච්ච දෙයක් නෙවේ... හැබැයි මේකට වරදකරුවා විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතියවත් වෙනත් කිසිම පලනාධිකාරියක්වත් නෙවෙයි... වරද තියෙන්නේ අත්තනෝමතික අතිශය ආත්මාර්ථකාමී ළමයින්ගේ අතේ... අනිකා ගැන හිතනවා නං පොතේ පිටු ටික ගලවන් යයිද?

ඒ විතරද සමහර වෙලාවට වැඩිපුර සටහන් තියෙන ළමයෙක් ගෙන් ඒ සටහන ඉල්ලුවම කොළ දෙක තුනක් දාගෙන එන්න බෑ ලු... බෑග් එක බර වැඩියිලු... කියලා පුස්තකාලේ බලන්න කියන මිනිස්සු මේ රටේ ඉන්නේ... කෝ ඔය කියන මනුස්සකම? කෝ ඔය කියන පරාර්ථකාමීත්වය? අපි නං, අපි කුප්පි (විශ්ව විද්‍යාල තුල විභාගයට පෙර ළමයින් එකතු වී, පාඩම හොදටම අවබෝධ වූ කෙනා උගන්වමින්, ගැටළු සාකච්ඡා කරන ක්‍රමය.) දාලා බැරි එකා අපිට වැඩිය ලකුණු ගන්න එකට සතුටු වෙනවා... එත් කෝ හැමෝම එහෙමද? අනිකට වැඩිය ලකුණක් හරි ගන්න, වැඩිපුර ටිකක් හිතාගෙන, හොයාගෙන හංගන් තියාගෙන ඉන්නවා... කෝ ඔය කියන මනුස්ස කම? කොපි කරලා ගොඩ යන්න අනුබල දෙනවට වඩා වැඩිපුර දෙයක් කියලා දීල අනිකාවත් ගොඩ යැව්වා නන් නරකද?

මේ කිසිම දෙයක් ළමයින්ගේම වැරදි නෙවේ... අම්මලා තාත්තලාගේ අතෙත් වැරදි තියනවා... අම්මලා තාත්තලා කියලා දෙන්නේ උබ තනියම කාපන්, උබ තනියම ගොඩ පලයන් කියලා නං, ඉතින් ඒකා කවදාවත් අනිකා ගැන හිතයිද, කවදාවත් පරාර්ථකාමී වෙයිද? පරාර්ථකාමීත්වය කියන්නේ ඒ වගේ සමාජයක හීනයක් විතරයි... අම්මලා තාත්තලා පුංචිකාලේ කරන, කියලා දෙන හැම දෙයක්ම පුංචි එකාගේ ඔලුවට තදටම වදිනවා... හැමදාම ඔහොම කියලා දුන්නු එකා කවදාවත් බෙදා ගනීද?

මතක තියාගනිල්ලා උබලා හැංගී හැංගී පාඩම් කරලා පළවෙනි පන්තියේ උපාධි ගනී... උබලා ආචාර්යවරු, මහාචාර්යවරු, පදක්කම් ලාභීන් වෙයි... ලක්ෂ කෝටි ගණන් හම්බත් කරයි... හැබැයි කවදාහරි මැරුණම බෝලාලගේ පෙට්ටිය කරගහන්නවත් එකෙක් නැති වෙයි... ඒ නිසා ඔය ඔක්කොටම කලින් මනුස්සකම හම්බකරපල්ලා...

ඔය ඔලුව උඩ තියාගෙන පුම්බන් ඉන්න “පොෂ්” කම මැරුණම නෑ... උබට හම්බවෙන්නෙත් අර “ගොඩේ” එකාට හදන පෙට්ටියම තමා... වැඩි ගානක් විසිකලාම පෙට්ටිය වැඩිපුර පොඩ්ඩක් සරසලා තියෙයි... එච්චරයි... හැමෝම වලලන්නේ අඩි 6 වලක... උබ “පොෂ්”, උබ “මීටරේ”, උබ “ගොඩයා”, උබ “මැට්ටා” කියලා වලේ ප්‍රමාණය වෙනස් වෙන්නේ නෑ... උබ තනියම ගොඩ ගිහින් හොදට හම්බ කරලා මැරුණම “පොෂ්” මළ ගෙදර අම්මා තාත්තා ඇර වෙන එකෙක්වත් උබලා වෙනුවෙන් කදුළු හෙලන්නේ නෑ බං... හැබැයි උබ මිනිස්සු හම්බ කලොත් උබ ජීවත් වෙද්දීම උබට මිනිස්සු මල් පුදයි... අන්න එකයි බං මනුස්සකමේ වෙනස...

සල්ලි පස්සේ හම්බ කරපන්... පුළුවන් කාලේ මිනිස්සු හම්බකරපන්... ඔය දෙකේ වෙනස ටොකු ඇනලා පෙන්නන්න ඕනේ නෑනේ... පට්ටම් ගන්න කලින් මිනිහෙක් වෙලා හිටපන්... හරියට බැලුවොත් සල්ලි උබලට දෙන මගුලක් නෑ... උබලට හැමදේම ගන්න පුළුවන් උබලා ගාව මනුස්සකම තියෙනවා නං...          

- අභි_සරා